Nowa Bielawa


Nowa Bielawa, znana również jako Osiedle Nowobielawskie, jest interesującą dzielnicą Bielawy, zlokalizowaną w jej południowej części, tuż przy wyjeździe w kierunku Jodłownika.

Ważnym elementem tej okolicy jest rzeka Bielawica, która przepływa przez Nową Bielawę, tworząc malowniczy krajobraz.

Przestrzeń między jednokierunkowymi ulicami: Nowobielawską i Sowią, dodaje charakteru tej dzielnicy, a panorama Gór Sowich oraz widok na Park Krajobrazowy Gór Sowich stanowią dodatkowy atut, przyciągający miłośników natury i turystyki.

Położenie

Nowa Bielawa to historyczna wieś łańcuchowa, która ma długość mniej więcej 2,1 km. Obecnie jest to południowa część Bielawy, usytuowana w malowniczej dolinie Bielawicy. Miejsce to znajduje się pomiędzy wzniesieniami: Chmieliną, która znajduje się na północnym zachodzie, a Kuczabą oraz Kocim Grzbietem, które leżą na południowym wschodzie. Opisywana lokalizacja charakteryzuje się wysokością wynoszącą około 380–470 m n.p.m.

Historia

„Nowa Bielawa ma swoje korzenie w okresie, kiedy powstała jej starsza siostra, Bielawa. Pierwsze wzmianki na temat tej miejscowości sięgają około 1300 roku. Początkowe lata były czasem powolnego rozwoju wsi, lecz sytuacja zmieniła się w XVII wieku, gdy zyskała ona znaczenie jako ośrodek tkactwa chałupniczego, koncentrując się głównie na produkcji lnu i wełny.

W ciągu pierwszej połowy XIX wieku nastąpił dynamiczny rozwój Nowej Bielawy, co można zauważyć w danych z 1825 roku, kiedy to miejscowość mogła poszczycić się wolnym sędziostwem oraz 168 domami. W tym czasie istniała również szkoła ewangelicka, folwark, a także wiele różnorodnych obiektów takich jak 6 młynów wodnych, tartak, kamieniołom, dwa wapienniki, karczma oraz leśniczówka.

W 1840 roku na terenie wsi działało łącznie 332 krosna tkackie, co świadczy o rozwoju przemysłu włókienniczego. Ponadto, w tym okresie zbudowano wiatrak oraz dwa tartaki, co jeszcze bardziej wpłynęło na lokalną gospodarkę. W roku 1900 Nowa Bielawa stała się atrakcją transportową, gdyż przez miejscowość przeprowadzono linię kolejową Kolejki Sowiogórskiej, a wraz z nią powstała stacja kolejowa, co znacząco przyczyniło się do dalszego rozwoju regionu.

W okresie międzywojennym Nowa Bielawa przyciągnęła wielu turystów, stając się całoroczną miejscowością wypoczynkową. Dostępne były tu gospody, pensjonaty oraz obiekty do uprawiania sportów zimowych, a także kąpielisko, które cieszyło się dużym zainteresowaniem. Popularne trasy turystyczne prowadziły doliną Bielawicy, zachęcając do odkrywania uroków okolicy.

Po 1945 roku, chociaż charakter Nowej Bielawy uległ pewnym zmianom, funkcja letniskowa zanikła, a miejscowość przekształciła się w osiedle mieszkaniowe, utrzymując jednak swój historyczny urok.

Zabytki

W Nowej Bielawie można odnaleźć wiele interesujących zabytków, które przyciągają miłośników historii oraz architektury. Wśród nich znajduje się pensjonat „Leśny Dworek”, znany wcześniej jako willa Dieriga „Waldhaus”, zlokalizowany przy ulicy Nowobielawskiej 89, pochodzący z przełomu XIX i XX wieku.

Oprócz tego, na terenie miasta znajduje się wiele innych wartościowych obiektów. Do tych z kolei zalicza się:

  • liczne wille,
  • domy mieszkalne,
  • budynki gospodarcze,
  • niektóre z nich posiadające wyraźne cechy architektury secesyjnej i eklektycznej.

Ulice

Na obszarze Nowej Bielawy można znaleźć jedynie kilka ulic, które pełnią istotną rolę w tym regionie. W szczególności wyróżniają się następujące:

  • nowobielawska,
  • sowia,
  • leśna.

Szlaki turystyczne

Nowa Bielawa to miejsce, które przyciąga wielu turystów, z uwagi na różnorodność szlaków turystycznych. Przez tę malowniczą okolicę prowadzą liczne trasy piesze, które zadowolą zarówno początkujących, jak i bardziej zaawansowanych miłośników przygód.

Oto wybrane szlaki, które można znaleźć w Nowej Bielawie:

  • droga Szklary-Samborowice – Jagielno – Przeworno – Gromnik – Biały Kościół – Nieszkowice – Żelowice – Ostra Góra – Niemcza – Tatarski Okop – Gilów – Marianówek – Piława Dolna – Owiesno – Myśliszów – Góra Parkowa – Nowa Bielawa – Zimna Polana – Kalenica – Bielawska Polana – Zdrojowisko – Nowa Ruda – Zdrojowiska (stacja kolejowa) – Tłumaczów – Radków – Pasterka – Karłów – Skalne Grzyby – Batorów – Duszniki-Zdrój – Szczytna – Zamek Leśna – Polanica-Zdrój – Bystrzyca Kłodzka – Igliczna – Międzygórze – Przełęcz Puchacza,
  • z Wielkiej Sowy na Przełęcz Woliborską,
  • z Bielawskiej Polany do Kamionek,
  • z Nowej Bielawy do Zdrojowiska (stacja kolejowa).

Każdy z wymienionych szlaków oferuje nie tylko niezapomniane widoki, ale również okazję do obcowania z przyrodą oraz odkrywania wyjątkowych miejsc regionu. Planowanie wycieczki w okolice Nowej Bielawy z pewnością dostarczy wielu niezapomnianych chwil.

Przypisy

  1. a b Informacje zawarte na stronie PTTK Strzelin; dostęp: 11.06.2021 r.
  2. a b Mapa szlaków turystycznych. [dostęp 05.11.2017 r.]
  3. Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 8,9. [dostęp 03.09.2012 r.]
  4. Słownik geografii turystycznej Sudetów. redakcja Marek Staffa. T. 11: Góry Sowie, Wzgórza Włodzickie. Wrocław: I-BiS, 1994, s. 256-258. ISBN 83-85773-12-6.

Oceń: Nowa Bielawa

Średnia ocena:4.65 Liczba ocen:5